در نشستی تخصصی پیرامون آخرین یافتههای باستانشناسی در منطقه جیرفت، دکتر سیدمنصور سیدسجادی، باستانشناس برجسته، به ارائه گزارشی از وضعیت کنونی این حوزه فرهنگی مهم پرداخت و بر لزوم حفاظت و ادامه تحقیقات در این منطقه تأکید کرد.
سیدسجادی در ابتدای سخنان خود با مرور روند مطالعات و کاوشهای صورتگرفته در جیرفت و مناطق پیرامونی، به آسیبهایی که در سالهای اخیر به دلیل کمتوجهی و کمبود منابع به محوطههای باستانی وارد شده، اشاره کرد. او گفت: «حدود هفت سال پیش قرار بود فعالیتهایی را در جیرفت آغاز کنیم، اما متأسفانه این پروژهها به دلایل مختلف به تأخیر افتادند و در این مدت، صدمات زیادی به این محوطهها وارد شده است.»
وی با اشاره به شناسایی ۴۸ محوطه باستانی در دشت بردسیر کرمان افزود: «این مناطق به دورههای تاریخی گوناگون تعلق دارند و مطالعات گستردهای طی سالها در آنها انجام شده است، اما شرایط نامناسب موجود، نیاز به حفاظت و مرمت فوری را دوچندان کرده است.»
این باستانشناس برجسته، از نبود حمایت کافی از سوی مسئولان و دشواریهای تعامل با جامعه محلی بهعنوان چالشهای جدی یاد کرد و هشدار داد: «بخشهایی از محوطههای مهم جیرفت، از جمله تپههای شمالی و جنوبی، به دلیل نبود حفاظت اصولی، دچار آسیبهای جبرانناپذیری شدهاند.»
سیدسجادی تأکید کرد که پیش از آغاز هرگونه مرمت، باید آمادگی ذهنی و بسترسازی فرهنگی در میان مسئولان و جوامع محلی ایجاد شود. او افزود: «به دلیل کمبود اعتبارات، فعالیتهای ما با وقفههای مکرر مواجه شدهاند، با این حال، کاوشهای جدید میتواند افقهای تازهای در شناخت تاریخ این منطقه بگشاید.»
وی در ادامه به برخی یافتههای نوین در جیرفت اشاره کرد، از جمله نقشهای برجسته، مهرهای باستانی و نقوشی از حیوانات و گیاهان که به باور او، نشانگر غنای فرهنگی این تمدن است. سیدسجادی توضیح داد: «نمونههایی مانند مار پیتون منقرضشده، سگهایی شبیه به شیر با قلاده، و نقش درختان نخل بر ظروف، بیانگر فرهنگی مستقل و دارای عناصر بومی خاص است که بر خلاف برخی فرضیات، پیوند مستقیمی با تمدن بینالنهرین ندارد.»
او در پایان با اشاره به انتشار برخی آثار پژوهشی و در دست اقدام بودن اسناد جدید، ابراز امیدواری کرد که با تأمین منابع و همکاریهای بین نهادی، بتوان روند پژوهشها را گسترش داد و این تمدن مهم را بیشتر به جامعه علمی و جهانی معرفی کرد.
منبع: میراث آریا