رئیس انجمن گردشگری سلامت خراسان رضوی اعلام کرد که سامانه جامع گردشگری سلامت که از مهرماه امسال به‌صورت آزمایشی در این استان به اجرا درآمده، با توجه به نتایج مثبت آن، از ابتدای سال آینده در سراسر کشور به‌طور الزامی پیاده‌سازی خواهد شد.
تأثیر عوامل سیاسی و امنیتی بر گردشگری سلامت
حسین نیکونام در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد که در سال ۱۴۰۳، تحولات سیاسی، نظامی و امنیتی، همراه با لغو پروازها و تبلیغات منفی رسانه‌های خارجی علیه ایران، آسیب قابل‌توجهی به گردشگری سلامت وارد کرده است. این عوامل باعث کاهش ۳۰ درصدی تعداد بیماران خارجی نسبت به سال ۱۴۰۲ شده و بسیاری از بیماران تصمیم به لغو سفرهای درمانی خود گرفته‌اند.
وی همچنین اشاره کرد که تنوع ملیتی گردشگران سلامت نیز کاهش یافته است. در حالی که سال گذشته، خراسان رضوی پذیرای مسافرانی از ۵۶ کشور مختلف بود، امسال به دلیل شرایط خاص، بخش زیادی از این گردشگران حذف شده‌اند. در حال حاضر، ۸۵ درصد از مسافران درمانی ایران از کشورهای عراق، افغانستان و ترکمنستان هستند که علاوه بر هم‌مرزی، به دلیل ماهیت زیارتی مشهد به این شهر سفر می‌کنند.
چالش‌های آمار گردشگری سلامت
رئیس انجمن گردشگری سلامت خراسان رضوی اظهار کرد که آمارهای ارائه‌شده توسط برخی نهادها مانند وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی، تطابق دقیقی با واقعیت‌های این حوزه ندارد. در برخی موارد، این آمارها شامل اتباعی می‌شود که بیش از شش ماه در ایران اقامت دارند، درحالی‌که این گروه از افراد در تعریف استاندارد گردشگری سلامت قرار نمی‌گیرند.
عملکرد سامانه جامع گردشگری سلامت
وی در مورد سامانه جامع گردشگری سلامت توضیح داد که این سامانه از مهرماه امسال، با دستور وزارت گردشگری، به‌صورت آزمایشی در خراسان رضوی به اجرا درآمده و نتایج مثبتی داشته است. بر همین اساس، از ابتدای ۱۴۰۴، اجرای آن در سراسر کشور اجباری خواهد شد. بااین‌حال، همکاری کند وزارت بهداشت، موجب تأخیر در روند تکمیل این سامانه شده است و طی یک سال و نیم اخیر، کمبود هماهنگی میان نهادهای ذی‌ربط یکی از چالش‌های اصلی اجرای این طرح بوده است.
کاهش گردشگران سلامت در ماه رمضان و تعطیلات نوروز
نیکونام درباره روند گردشگری سلامت در ایام خاص سال توضیح داد که در ماه رمضان به‌طور طبیعی از تعداد مسافران درمانی کاسته می‌شود، زیرا بسیاری از بیماران خارجی به دلیل باورهای مذهبی خود، سفر درمانی را به این ماه موکول نمی‌کنند، مگر در موارد اضطراری.
علاوه بر این، تعطیلات نوروزی نیز بر کاهش سفرهای درمانی تأثیر دارد، چرا که بسیاری از پزشکان و مراکز درمانی تا ۱۵ الی ۲۰ فروردین در تعطیلات هستند. برای رفع مشکلات بیماران اورژانسی، از مراکز درمانی و پزشکان درخواست شده است که همچون سال‌های گذشته، تیم‌هایی را برای ارائه خدمات در دسترس قرار دهند.
وی افزود که در سه دوره زمانی شامل ماه مبارک رمضان، تعطیلات نوروز و ایام ماه صفر تا ۱۰ روز پس از اربعین، روند مراجعه گردشگران سلامت به مشهد کاهش محسوسی دارد.
مشکلات و چالش‌های گردشگری سلامت در ایران
نیکونام یکی از مشکلات اساسی این صنعت را نبود هماهنگی بین وزارتخانه‌های مختلف ازجمله وزارت بهداشت، وزارت گردشگری و وزارت امور خارجه دانست. وی تأکید کرد که اگر دولت قصد دارد از ظرفیت‌های اقتصادی و اجتماعی گردشگری سلامت بهره‌برداری کند، باید سیاست‌گذاری جدی و هماهنگ در این زمینه داشته باشد.
او با اشاره به اینکه بیش از ۸۰ درصد مشکلات این حوزه به ضعف هماهنگی بین نهادهای اجرایی مربوط می‌شود، افزود که سهم تحریم‌های بین‌المللی، تنش‌های امنیتی و تبلیغات منفی در کاهش گردشگری سلامت تنها ۲۰ درصد است.
لزوم مدیریت بهینه بیمارستان‌های دولتی در ارائه خدمات به گردشگران سلامت
رئیس انجمن گردشگری سلامت خراسان رضوی خاطرنشان کرد که بیمارستان‌های دولتی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند، ملزم هستند اولویت را به بیماران داخلی بدهند. درحال‌حاضر، بسیاری از بیماران ایرانی، به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، برای انجام برخی جراحی‌ها مانند تعویض مفصل، باید ماه‌ها در صف انتظار بمانند، درحالی‌که بیماران خارجی ظرف یک هفته تحت درمان قرار می‌گیرند.
وی پیشنهاد کرد که به‌منظور جلوگیری از فشار بر مراکز درمانی دولتی، بهتر است بیماران خارجی به بیمارستان‌های خصوصی هدایت شوند تا ضمن توسعه گردشگری سلامت، خدمات درمانی داخلی نیز دچار مشکل نشود.
لزوم تدوین سیاست‌گذاری یکپارچه برای گردشگری سلامت
در پایان، نیکونام بر ضرورت ایجاد هماهنگی میان نهادهای مرتبط با گردشگری سلامت تأکید کرد و خواستار تسهیل فرآیندهای اجرایی و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت بیمارستان‌های خصوصی برای توسعه پایدار این حوزه شد.
منبع: ایسنا
